مبحث 15 مقررات ملی ساختمان به طور اختصاصی به آسانسورها و پلکانهای برقی میپردازد. این مبحث شامل مجموعهای از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی است که برای طراحی، نظارت و اجرای این تجهیزات در ساختمانها تدوین شده است. هدف اصلی این مبحث، تامین ایمنی، بهرهوری، آسایش و بهداشت در استفاده از آسانسورها و پلکانهای برقی است.
دانلود PDF مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان
درجهت سهولت دسترسی به محتوای مبحث 15 که مربوط به آسانسورها و پلکان برقی است، میتوانید از طریق دکمه زیر فایل PDF این مبحث را دانلود کنید.
اهمیت مبحث پانزدهم
- ایمنی: این مبحث با تعیین استانداردهای ایمنی، از بروز حوادث ناشی از استفاده نادرست از آسانسورها و پلکانهای برقی جلوگیری میکند.
- بهرهوری: با ارائه ضوابطی برای انتخاب، نصب و نگهداری مناسب این تجهیزات، به افزایش عمر مفید و کاهش هزینههای نگهداری آنها کمک میکند.
- آسایش: با تعریف استانداردهایی برای سرعت، ظرفیت و راحتی استفاده، به بهبود کیفیت زندگی ساکنین ساختمانها کمک میکند.
- دسترسیپذیری: این مبحث به ویژه برای افراد دارای معلولیت اهمیت دارد، زیرا با تعیین ضوابطی برای طراحی آسانسورهایی که برای این افراد قابل استفاده باشند، به افزایش دسترسی آنها به ساختمانها کمک میکند.
سرفصل های مبحث پانزده مقررات ملی ساختمان
فصل اول
- کلیات
- حدود و دامنه کاربرد
- تعاریف
فصل دوم (آسانسورها)
- الزامات اولیه انتخاب آسانسور
- طراحی و آماده سازی محل آسانسور و اجزای آن
- ویژگی آسانسورهای مورد استفاده افراد ناتوان جسمی
- ویژگی های آسانسورهای هیدرولیک
- الزامات آسانسورهای حمل خودرو
- آزمایش و تحویل گیری
- حفاظت در مقابل آتش
- برق اضطراری
فصل سوم (پلکان برقی و پیاده رو متحرک)
- الزامات اولیه طراحی
- ویژگی های سازه و نحوه انتخاب پلکان برقی و پیاده رو متحرک
- تأثیرات پلکان برقی و پیاده رو متحرک بر سازه ساختمان
- مشخصات فنی پلکان برقی و پیاده رو متحرک
- حفاظت های فنی و ایمنی
- حفاظت در مقابل آتش
- تحویل گیری و نگهداری
پیوست 1:
اطلاعات و مدارک فنی آسانسور، پلکان برقی و پیاده رو متحرک
پیوست 2:
جدول های ابعادی آسانسور
پیوست 3:
نقشه ها و اطلاعات تکمیلی
بودجه بندی مبحث 15 برای آزمون ها
در این جدول، سعی شده تا احتمال طرح سوال از مبحث 15، برای آزمون های نظام مهندسی، خدمت شما ارائه شود.آمار مطابق با آخرین بروز رسانی، یعنی آبان 1403 میباشد.
| موضوع آزمون | تعداد سوالات |
| اجرا _ عمران | – |
| نظارت عمران | – |
| اجرا – معماری | 1 سوال |
| نظارت – معماری | 2-3 سوال |
نکات مهم مبحث 15 در آزمون نظام مهندسی عمران
انواع آسانسور و پلکان برقی: شناخت انواع مختلف آسانسورها (کششی، هیدرولیکی، و…) و پلکانهای برقی (پلههای برقی، پیادهروهای متحرک) و کاربرد هر یک. طراحی و جانمایی:
- ضوابط مربوط به ابعاد چاه آسانسور، اتاقک ماشین، و فضاهای جانبی.
- محاسبات بارگذاری و استحکام سازه.
- جانمایی مناسب آسانسورها در ساختمان با توجه به کاربری و تعداد طبقات.
ایمنی:
- سیستمهای ایمنی مانند ترمزها، پاراشوتها، و کلیدهای قطع اضطراری.
- حفاظت در برابر آتش و زلزله.
- نورپردازی و تهویه مناسب چاه آسانسور.
دسترسیپذیری:
- ضوابط مربوط به طراحی آسانسورها برای استفاده افراد دارای معلولیت.
- ابعاد کابین، دکمهها و سایر تجهیزات.
بازرسی و نگهداری:
- برنامهریزی برای بازرسیهای دورهای و نگهداری مناسب از آسانسورها و پلکانهای برقی.
الزامات فنی:
- مشخصات فنی تجهیزات، مانند سرعت، ظرفیت، ابعاد کابین، و…
- استانداردهای ملی و بینالمللی مرتبط.
نکات مهم مبحث 15 در آزمون نظام مهندسی معماری
اهمیت جانمایی:
- تناسب با پلان ساختمان: جانمایی آسانسور باید به گونهای باشد که کمترین تداخل را با فضاهای دیگر داشته باشد و در عین حال به همه طبقات دسترسی آسان فراهم کند.
- در نظر گرفتن مسیرهای اضطراری: آسانسور باید در مکانی قرار گیرد که در صورت بروز حوادث، دسترسی به مسیرهای خروج اضطراری را محدود نکند.
- قوانین آتشنشانی: جانمایی آسانسور باید مطابق با قوانین آتشنشانی و ضوابط ایمنی ساختمان باشد.
ابعاد و اندازهها:
- ابعاد چاه آسانسور: ابعاد چاه آسانسور باید مطابق با استانداردهای مشخص شده و با توجه به ظرفیت و نوع آسانسور تعیین شود.
- ابعاد کابین: ابعاد کابین باید به گونهای باشد که برای افراد دارای معلولیت نیز مناسب باشد.
دسترسیپذیری:
- افراد دارای معلولیت: آسانسور باید به گونهای طراحی شود که افراد دارای معلولیت بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند.
- کودکان: طراحی دکمهها و سایر تجهیزات باید به گونهای باشد که کودکان نیز بتوانند از آن استفاده کنند.
هدف از انتشار مبحث پانزدهم
- ایمنی: کاهش حوادث ناشی از استفاده از آسانسورها و پلکانهای برقی با تعیین استانداردهای ایمنی دقیق.
- بهرهوری: افزایش عمر مفید و کاهش هزینههای نگهداری این تجهیزات با ارائه ضوابط برای انتخاب، نصب و نگهداری مناسب.
- آسایش: بهبود کیفیت زندگی ساکنین ساختمانها با تعریف استانداردهایی برای سرعت، ظرفیت و راحتی استفاده از آسانسورها و پلکانهای برقی.
- دسترسیپذیری: افزایش دسترسی افراد دارای معلولیت به ساختمانها با تعیین ضوابطی برای طراحی آسانسورهایی که برای این افراد قابل استفاده باشند.
- هماهنگی با استانداردهای بینالمللی: همگامسازی مقررات داخلی با استانداردهای جهانی برای ارتقای کیفیت و ایمنی.
- تدوین ضوابط مشخص: ایجاد یک چارچوب قانونی مشخص برای طراحی، اجرا و بهرهبرداری از آسانسورها و پلکانهای برقی به منظور جلوگیری از اختلافات و تضمین کیفیت.
تاریخچه ویرایشهای مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان
آخرین ویرایشی که در این مقاله نیز به مرور آن خواهیم پرداخت، در واقع دومین بازنگری این مبحث می باشد که
در سال 1392 با هدف برطرف نمودن ابهامات موجود در ویرایش های قبلی و به روز رسانی ضوابط مطابق با آخرین استانداردهای معتبر بین المللی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
